Korytarze dla ptaków (ornitologiczne)
Obserwując przebieg wędrówek ptaków, można wyróżnić 4 główne kierunki przelotów:
- północny wschód – południowy zachód – jesienią ptaki lecą na zimowiska na zachodzie Europy lub dalej, przez Cieśninę Gibraltarską, do północno-zachodniej Afryki; z tego korytarza korzystają takie gatunki, jak: skowronek, pliszka siwa, myszołów zwyczajny, śmieszka, mewa siwa, łabędź niemy oraz gęsi;
- południowy zachód – północny wschód – wiosną te same ptaki powracają z zimowisk na lęgowiska; przelot jest bardziej zauważalny, ptaki lecą bezpośrednio na tereny lęgowe, rzadko się zatrzymując;
- północ – południe – ptaki lecą na zimowiska na południe Europy oraz do Afryki wschodniej i południowej przez Cieśninę Bosfor;
- południe – północ – wiosną ptaki powracają na lęgowiska z zimowisk w Afryce lub południowej Europie.
Wyznaczone korytarze ornitologiczne obejmują szlaki migracji ptaków oraz przystanki pośrednie. W województwie śląskim najważniejsze znaczenie dla ptaków migrujących mają właśnie przystanki pośrednie, którymi są duże zbiorniki wodne/zaporowe (jako miejsca żerowania, odpoczynku, pierzenia się, gromadzenia się przed odlotem) oraz niezamarzające zimą odcinki dużych rzek lub mniejszych cieków wodnych (często wskutek zrzutu zanieczyszczonych wód dołowych lub poprzemysłowych i komunalnych). Mają one również znaczenie dla ptaków zimujących, wśród których najliczniejsze są gatunki wodno-błotne: krzyżówka, łabędź niemy, łyska, mewa siwa i mewa białogłowa (są to gatunki niezagrożone, średnio liczne lub liczne). Jesienią, kiedy rzeki wylewają rzadko, na zbiornikach zaporowych koncentrują się znaczne ilości ptaków przelotnych, zwłaszcza z zagrożonej grupy ptaków siewkowych.
Mapa. Korytarze ornitologiczne w województwie śląskim
Źródło (mapa): Romańczyk i in. 2015. Opracowanie ekofizjograficzne do Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice, ss. 662 (msk.)
