Typ 11 – Krajobrazy wodnogospodarcze

Krajobraz dużych sztucznych zbiorników wodnych o różnych funkcjach (podtyp 11a) – krajobraz priorytetowy „Pogoria jeziora” (ID 378). Fot. J. Botwina, Audyt krajobrazowy województwa śląskiego (2025)

Krajobrazy wodnogospodarcze są odrębnym typem krajobrazów kulturowych zarezerwowanym dla wielkopowierzchniowych zbiorników wodnych (o powierzchni powyżej 100 ha) wraz z terenami przyległymi i infrastrukturą towarzyszącą (m.in. zaporami, tamami wodnymi, obwałowaniami i urządzeniami dużych elektrowni wodnych), a także dla nabrzeży portowych, stoczni oraz portów morskich i rzecznych.

Krajobrazy wodnogospodarcze są rozmieszczone w województwie w równomierny sposób, zgodny z występowaniem dużych zbiorników.

Podtyp 11a – Duże sztuczne zbiorniki wodne o różnych funkcjach

Tłem są wielkopowierzchniowe zbiorniki wodne (o powierzchni powyżej 100 ha) wraz z terenami przyległymi oraz zaporami i tamami wodnymi i obwałowaniami, urządzeniami dużych elektrowni
wodnych i infrastrukturą przesyłową oraz towarzyszącymi zabudowaniami; zbiorniki retencyjne dla miast i wielkich zakładów produkcyjnych; zbiorniki przeciwpowodziowe; zabudowa inżynieryjna i hydrotechniczna dolin o wysokim stopniu wyizolowania podłoża materiałem nieprzepuszczalnym.

W podtypie wydzielono 17 jednostek krajobrazowych, obejmujących 9971 ha, tj. 0,8% powierzchni województwa. Poszczególne jednostki zajmują od 36 do ponad 3000 ha – średnio 586 ha. W podtypie zidentyfikowano 3 krajobrazy priorytetowe.

Zbiornik Goczałkowicki jako przykład krajobrazu dużych sztucznych zbiorników wodnych o różnych funkcjach – krajobraz priorytetowy „Jezioro Goczałkowickie” (ID 1306). Fot. J. Botwina, Audyt krajobrazowy województwa śląskiego (2025)

Podtyp 11b – Nabrzeża portowe, stocznie, porty morskie i rzeczne

Tłem krajobrazowym jest infrastruktura portowa i stoczniowa o układzie pasowym z charakterystyczną architekturą zabudowań i urządzeń stanowiących dominanty krajobrazowe w postaci żurawi, dźwigów i suwnic. Linia brzegowa mola, pirsu, falochronu lub kanału portowego wraz z przyległymi terenami portowymi, odpowiednio przystosowane (uzbrojone) do postoju i obsługi jednostek pływających.

W województwie wydzielono 1 krajobraz podtypu 11b obejmujący nabrzeża portowe i stocznie rzeczne w Gliwicach o powierzchni niemal 230 ha (0,02% powierzchni województwa). Jednostka nie została wskazana jako krajobraz priorytetowy.

Krajobraz portu rzecznego w Gliwicach – krajobraz ID 166. Podkład mapowy: Usługa WMS ortofotomapy o wysokiej rozdzielczości, dostępna w serwisie Geoportal, dostęp 3.06.2025 r., URL: https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PZGIK/ORTO/WMTS/HighResolution?service=WMTS&request=getCapabilities